گفت‌و‌گوهاي ايران و 5+1 اواخر خرداد در مسكو ادامه مي‌يابد

ماراتن ناتمام هسته‌اي در بغداد

دنیای اقتصاد – گفت‌و گوهای ایران و گروه 1+5 در روزهای 29 و 30 خردادماه در مسکو از سر گرفته می‌شود؛ این مهم‌ترین توافق مذاکرات دو روزه بغداد به شمار می‌رود؛ مذاکراتی فشرده که به گفته سعيد جليلي، دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران در «فضايی خوب» برگزار شد و «دو طرف مسائل خود را به صورت شفاف و صريح بيان كردند.» جلیلی البته تاکید کرد: «اين گفت‌وگوها بسيار مفصل بود؛ ولي ناتمام ماند.» کاترین اشتون، مذاکره‌کننده ارشد 1+5 نیز در تشریح نتیجه رایزنی‌های دوروزه گفت: «خيلي روشن و مشخص است كه هر دو طرف خواستار پيشرفت در مذاكرات هستند و زمينه‌هاي مشترك براي همكاري وجود دارد؛ در عين حال اختلافات گسترده پابرجاست.» در واکنش به نشست بغداد، بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل از این مذاکرات به عنوان تنها راه‌‌حل ممکن در حل و فصل اختلافات ميان ايران و گروه 1+5 نام برد و ابراز اميدواری کرد دو طرف در زمينه مسائل باقيمانده به «توافق نهايي» دست يابند. وزرای خارجه آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان؛ اما بار دیگر بر تداوم رویکرد دوگانه مذاکره فشار در قبال ایران تاکید کردند. به گفته هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، تا زمان مذاکرات مسکو در پایان خرداد «تمام تحریم‌ها بر سر جای خود خواهد ماند.»

ماراتن مذاکرات بغداد پایان یافت
مسکو؛ میعادگاه بعدی ایران و 1+5
جلیلی: گفت‌وگوها بسیار مفصل، شفاف و صریح بود، ولی ناتمام ماند
اشتون: اختلافات گسترده پابرجاست، اما طرفین خواستار پیشرفت مذاکرات هستند
دنیای‌اقتصاد- مذاکرات ایران و 1+5 در روزهای 29 و 30 خردادماه سال‌جاری در مسکو پایتخت روسیه از سر گرفته مي‌شود. این خبر ملموس‌ترین نتیجه مذاکرات دو روزه بغداد به شمار مي‌رود، همانطور که برگزاری مذاکرات بغداد نیز تنها توافق واقعی در روز 26 فروردین ماه سال‌جاری میان مذاکره‌کنندگان در استانبول بود. مذاکره‌کنندگان ارشد ایران و 1+5 اما در پایان مذاکرات پر فراز و نشیب بغداد در شامگاه پنج‌شنبه به طور جداگانه با خبرنگاران سخن گفتند. سعيد جليلي، ريیس هیات مذاکره‌کننده ایران به خبرنگاران گفت: در اين گفت‌وگوها شاهد فضاي خوبي بوديم و دو طرف گفت‌وگو مسائل خود را به صورت شفاف و صريح بيان كردند. اين گفت‌وگوها بسيار مفصل بود، ولي ناتمام ماند. هر دو طرف در اين گفت‌وگوها داراي ديدگاه‌ها و پيشنهادهايي بودند. کاترین اشتون، نماینده کشورهای عضو 1+5 نیز به رسانه‌ها گفت: پس از برگزاري مذاكرات عميق با طرف ايراني در دو روز گذشته كه به طور گروهي و دوجانبه برگزار شد، خيلي روشن و مشخص است كه هر دو طرف خواستار پيشرفت در مذاكرات هستند و زمينه‌هاي مشترك براي همكاري وجود دارد. در عين حال اختلافات گسترده پابرجاست.
آشنایی طرفین با دیدگاه های یکدیگر
به گزارش ايسنا، سعید جليلي در پایان دو روز مذاکره فشرده با نمایندگان گروه 1+5 (شامل آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) گفت: نتيجه اين گفت‌وگوها اين بود كه دو طرف با ديدگاه‌هاي هم بهتر و بيشتر آشنا شدند.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران ادامه داد: در گفت‌وگوهاي استانبول دو طرف بر دو محورموضوعات براي گفت‌وگو توافق كردند؛ يكي مباحث هسته‌اي و ديگري در مورد مباحث غيرهسته‌اي كه مورد علاقه دو طرف است و مي‌تواند موضوع گفت‌وگو قرار گيرد.
داشتن چرخه‌ سوخت و غني‌سازي حق ماست
جليلي تصريح كرد: ما در بسته پيشنهادي خود در سه سال پيش بيان كرده بوديم كه با استفاده از مفهوم مردم‌سالاري و احترام به حقوق ملت‌ها و آراي آنها مي‌توان براي بسياري از موضوعات منطقه‌اي گفت‌وگو و پيشنهادي ارائه داد و يكي از اين پيشنهادها در مورد بحرين و احترام به حقوق مردم آنها و اهميت دموكراسي در اين ارتباط و برخورداري همه مردم از حق راي بود. آنها نيز در زمينه غيرهسته‌اي دو پيشنهاد را داشتند از جمله مقابله با دزدان دريايي و امنيت آب‌هاي دريايي و نیز مبارزه با مواد مخدر كه ايران در ارتباط با هر دو موضوع پيشنهادهاي خود را ارائه داد.دبير شوراي‌عالي امنيت ملي ايران اظهار كرد: در مورد محور هسته‌اي نيز بحث‌هاي طولاني و جدي و اساسي بين دو طرف انجام شد و ما در موضوع همكاري براي برنامه هسته‌اي ايران پيشنهادهاي جدي داشتيم. آنچه كه اهميت دارد توجه به حقوق ملت‌ها از جمله حقوق ملت ايران است. ما معتقديم كه دستيابي به انرژي صلح‌آميز هسته‌اي حق تمام اعضاي ان‌پي‌تي است و شعار ما «انرژي صلح‌آميز هسته‌اي براي همه، سلاح هسته‌اي براي هيچ‌كس» است.
او با تاكيد بر اينكه ايران طبق ان‌پي‌تي به وظايف خود عمل مي‌كند و يك عضو فعال ان‌پي‌تي و براي خلع سلاح مدعي است، افزود: يكي از مباحث مهم در استفاده از انرژي صلح‌آميز هسته‌اي و دستيابي به اين انرژي، داشتن چرخه سوخت و غني‌سازي است و تاكيد داريم كه اين حق مسلم ماست و ما طبق ان‌پي‌تي حق داشتن انرژي صلح‌آميز و حق غني‌سازي اورانيوم را دارا هستيم و بر همين مبنا هرگونه همكاري و بحث در زمينه همكاري‌هاي هسته‌اي را قابل قبول مي‌دانيم.
دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران، يكي ديگر از موضوعات مهم در اين زمينه را بحث جلب اعتماد مردم ايران عنوان و تصريح كرد: مسير گفت‌وگو براي همكاري‌ها وقتي مي‌تواند موفق و رو به جلو باشد كه مسيرهاي تخريبي به موازات آن نباشد و اين يك مقوله جدي براي ماست.
کارشناسان طرفین رایزنی خواهند کرد
جليلي با اشاره به گفت‌وگوهاي ميان ايران و 1+5 اظهار كرد: در اين گفت‌وگوها دو طرف ديدگاه‌هاي خود را مطرح كردند اما اين گفت‌وگوها هنوز تمام نشده است و كمتر از يك ماه ديگر در مسكو اجلاس ديگري خواهيم داشت. او افزود: قرار است كارشناسان در مورد مسائل مورد نظر گفت‌وگو كنند و زمينه را براي گفت‌وگوهاي مسكو آماده كنند. اميدواريم با مسير گفت‌وگو براي همكاري كه تنها مسير براي حركت‌هاي اين‌چنيني است گفت‌وگوهاي موفق و روبه جلوي بيشتر از قبل را شاهد باشيم.
وی در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه خانم اشتون اعلام كرده ايران راجع به گفت‌وگو در مورد غني‌سازي 20 درصد و مسائل مرتبط با آن اعلام آمادگي كرده است، گفت: همان‌طور كه گفتم ما معتقديم غني‌سازي براي مصارف صلح‌آميز هسته‌اي جزو حقوق مسلم ايران است.
اشتون: درباره غني‌سازي 20 درصد گفت‌وگو كرديم
كاترين اشتون، رییس هیات مذاکره کنندگان 1+5 اما در کنفرانس مطبوعاتی خود به خبرنگاران گفت: طرف 1+5 محكم، روشن و متحد است در پيگيري يك راه حل اساسي سريع درباره نگراني‌هاي جامعه بين‌المللي كه برنامه هسته‌اي ايران كاملا صلح‌آميز باشد و براساس ان‌پي‌تي و قطعنامه شوراي امنيت و قطعنامه شوراي حكام مورد بررسي قرار گيرد.
اشتون افزود: انتظار داريم ايران اقدامات عملي و قطعي براي اينكه نگراني‌هاي جامعه بين‌الملل را لحاظ كند، به شكل فوري انجام دهد تا اعتمادسازي ايجاد شود و ايران به تعهدات بين‌المللي‌اش عمل كند.
رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اشاره به مذاكرات دو روزه‌اش با نماینده ايران تصريح كرد: ما (1+5) با همتايان ايراني خود گفت‌وگو كرديم و گفت‌وگوهاي فشرده و با جزئيات زياد بود و در راستاي توافق‌ها در استانبول پيشنهادهاي روشني را در مورد موضوع هسته‌اي ايران و به‌ويژه تمام جوانب غني‌سازي 20 درصد مطرح كرديم. ما همچنان ايده‌هايي را روي ميز گذاشتيم و درباره اقدامات دوطرفه و اقدامات متقابل كه آمادگي داريم انجام دهيم گفت‌وگو كرديم.نماينده 1+5 در مذاكرات با ايران ادامه داد: ايران آمادگي خودش را براي اينكه موضوع غني‌سازي 20 درصد را بررسي كند اعلام كرد و بر يك طرح پنج ماده‌اي كه شامل به رسميت شناختن حق غني‌سازي براي ايران از سوي ما است، تاكيد كرد.
او ادامه داد: پس از برگزاري مذاكرات عميق با طرف ايراني در دو روز گذشته كه به طور گروهي و دوجانبه برگزار شد، خيلي روشن و مشخص است كه هر دو طرف خواستار پيشرفت در مذاكرات هستند و زمينه‌هاي مشترك براي همكاري وجود دارد. در عين حال اختلافات گسترده پابرجا است.
اشتون اظهار كرد: ما موافقيم كه نياز براي گفت‌وگوهاي بيشتر براي اينكه زمينه‌هاي مشترك در بين‌مان ايجاد شود وجود دارد. ما به پايتخت‌هاي خود بازمي‌گرديم كه مشورت كنيم و ارتباطات گسترده را با همتايان ايراني خود براي آماده كردن يك ديدار بيشتر در مسكو در روزهای 18 و 19 ژوئن (29 و 30 خرداد)حفظ مي‌كنيم.وی افزود: گفت‌وگوها بر اساس ديدگاه گام به گام و نگاه دوجانبه خواهد بود. ما مصمم هستيم كه اين مشكل را حل كنيم. اين مشكل را در آينده نزديك از طريق مذاكرات حل كنيم و به گفت‌وگوهاي خود ادامه مي‌دهيم.او همچنین اظهار كرد: گفت‌وگوهاي ما در يك پروسه گام به گام مهم است و اميدواريم در اين پروسه، اعتماد و اميد به وجود آيد كه مسائل را به شكل درست و واضح حل كنيم. فكر مي‌كنيم دلايل مشترك زيادي وجود دارد كه به مذاكرات ادامه دهيم، البته ما ديدگاه‌هاي متفاوت داريم. با اين حال تاريخ مذاكرات بعدي را مشخص كرديم و با آمادگي كامل در اين مذاكرات حاضر مي‌شويم.رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا در پاسخ به سوالی مبني بر اينكه واكنش ايران به پيشنهادهای شما چه بود؟ بيان كرد: ما پيشنهادهاي واضحي را مطرح كرديم و در رابطه با غني‌سازي 20 درصد صحبت كرديم، اما از من انتظار نداشته باشيد كه اينجا وارد جزئيات شوم. همچنين در اين مذاكرات مسائل ديگري مطرح شد و من فكر مي‌كنم براي ادامه كار وجوه مشترك خوبي داريم.

مذاکرات پر فراز و نشیب بغداد
مذاکرات ایران به با گروه 1+5 ظهر چهارشنبه در بغداد آغاز شد. نوبت اول این مذاکرات سه ساعت به طول انجامید و پس از آن اعلام شد که مذاکرات ساعت 19:30 به وقت تهران از سر گرفته مي‌شود؛ اما نشد. درعوض برگزاری مذاکرات گروهی، نمایندگان هفت کشور حاضر (ایران، آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) به مذاکرات دو جانبه رضایت دادند. گفت و گوی دو ساعته جلیلی و اشتون مهم‌ترین مذاکره دو جانبه در شامگاه چهارشنبه ارزیابی مي‌شود. گفت و گوهایی که در روز پنج‌شنبه و پیش از آغاز دور دوم گفت و گو‌ها به مدت نیم ساعت دیگر ادامه یافت. در این روز دور دوم مذاکره گروهی دیگري نیز برگزار شد. اما در پایان دور اول شایعه توقف مذاکرات انتشار یافت. همزمان خبر آمد که در منطقه الخضراء– منطقه حفاظت شده بغداد- انفجاری رخ داده است. با این حال، به فاصله اندکی مشخص شد که گروه‌های مذاکره‌کننده دوباره گفت‌وگو‌ها را از سر گرفته‌اند. در نهایت و در شامگاه پنج‌شنبه نیز مذاکره‌کنندگان ارشد دو طرف به میان خبرنگاران آمدند و از پیشنهادهای تبادل شده در این مذاکرات و همچنین آینده آن سخن گفتند.